Παράλληλα με τον ελληνικό στρατό, ο οποίος απελευθέρωνε τη μία μετά την άλλη, τις πόλεις και την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, το Πολεμικό Ναυτικό “μεθ’όρμης ακάθεκτου”, υπό τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, απελευθέρωνε μετά από σχεδόν 600 χρόνια το Αιγαίο, καθιστώντας αδιαμφισβήτητη την ελληνική εθνική κυριαρχία.
Μάλιστα μετά την 8η Οκτωβρίου 1912 και την απελευθέρωση της Λήμνου, το στρατηγικής σημασίας λιμάνι του νησιού στο Μούδρο, έγινε το ορμητήριο του ελληνικού στόλου, ο οποίος σε σχηματισμό τριών μοιρών, κατευθύνθηκε για την απελευθέρωση των νησιών του Αιγαίου:
1η Μοίρα «ΑΒΕΡΩΦ», «ΨΑΡΑ», «ΝΑΥΚΡΑΤΟΥΣΑ» και «ΛΕΩΝ» για την απελευθέρωση της Ίμβρου και της Σαμοθράκης,
3η Μοίρα «ΚΑΝΑΡΗΣ» με το «Τ/Π 14» για την απελευθέρωση του Άγιου Ευστράτιου.
Ο ελληνικός στόλος νικά τον Οθωμανικό και απελευθερώνει το Αιγαίο:
- 17 Οκτωβρίου 1912, Ίμβρος, Θάσος και Άγιος Ευστράτιος
- 19 Οκτωβρίου 1912, Σαμοθράκη
- 21 Οκτωβρίου 1912, Ψαρά,
- 24 Οκτωβρίου 1912, Τένεδος,
- 2 Νοεμβρίου 1912, χερσόννησος Αγίου Όρους
- 11 Νοεμβρίου 1912, Λέσβος
- 3 Νοεμβρίου,1912, Χίος
- 14 Νοεμβρίου 1912, Οινούσσες
- 27 Νοεμβρίου, 1912, Ικαρία
- 2 Μαρτίου 1913, Σάμος
Στη Σαμοθράκη, με το που αντίκρυσαν οι Έλληνες το στόλο, ο ενθουσιασμός ήταν απερίγραπτος, αφού η λευτεριά ερχόταν μετά από 550 χρόνια, έχοντας πληρώσει βαρύ φόρο αίματος στο Ολοκαύτωμα της 1ης Σεπτεμβρίου 1821, ενθουσιασμός που έφτασε στο αποκορύφωμα, όταν μετά από λίγο κυμάτιζε στο νησί η Ελληνική σημαία.
Πρώτο μέλημα των ναυτών, ήταν ήταν η σύλληψη των οθωμανικών αρχών, δηλαδή των λίγων χωροφυλάκων, οι οποίοι πριν παραδοθούν, παρακάλεσαν τον Αρχιερατικό Επίτροπο, Α.Παπανδρέου να μεσολαβήσει για τη ζωή τους, κάτι που έγινε, αφού ο ιερέας τους παρέδωσε στον επικεφαλή του αγήματος σημαιοφόρο του Πολεμικού Ναυτικού, Κωνσταντίνο Παναγιώτου. Στην σχετική με την απελευθέρωσή της Σαμοθράκης έκθεσή του, ο Παναγιώτου, αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής:
“Εις εκτέλεσιν της υπ’ αριθμ. 34 και από 17 τρέχοντος εγγράφου διαταγής υμών, λαμβάνω την τιμήν να σας αναφέρω ότι άμα τη αποβιβάσει μου εν τη Νήσω Σαμοθράκη προέβην αμέσως εις την κατάσχεσιν του εν τη παραλία Λιμεναρχείου, υψώσας επ’αυτού με τας κεκανονισμένας τιμάς την Ελληνικήν Σημαίαν. Αφού δε εγκατέστησα φρουράν εξ ενός διόπου και 8 ναυτών, προέβην εις την κατάσχεσιν παρακείμενης αποθήκης εν η υπήρχε ποσότης κριθής, σίτου και άλλων καρπών….. Είτα δε παραλαβών το υπόλοιπον του αγήματος, μετέβην και κατέλαβον την κυρίως πόλιν της Σαμοθράκης, κατοικουμένην εκ τεσσάρων χιλιάδων περίπου κατοίκων, απάντων Ελλήνων, πλην δύο οικογενειών οθωμανών. ….. Μετέβην είτα εις την εκκλησίαν όπου ετελέσθη δοξολογία παρά των κατοίκων…. Εν Σαμοθράκη τη 19η-10-1912 Κων/νος Παναγιώτου-Σημαιοφόρος»
Η έκδοση της 20ης Οκτωβρίου 1912 της εφημερίδος «Εμπρός», γράφει μεταξύ των άλλων τα εξής:
«Η ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΩΝ ΝΗΣΩΝ ΘΑΣΣΟΥ ΙΜΒΡΟΥ – ΣΤΡΑΤΗΣ ΣΑΜΟΘΡΑΚΗΣ ΕΠΙΣΗΜΟΝ ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ Παρά του υποναυάρχου αρχηγού ελήφθησαν αι ακόλουθοι λεπτομέρειαι της καταλήψεως των νήσων Θάσου, Στράτη Αγίου Ευστρατίου), Ίμβρου και Σαμοθράκης….
Σήμερον την πρωΐαν άπας ο στόλος κατέπλευσεν εις Σαμοθράκην και αποβιβάσας άγημα υπό του σημαιοφόρου Παναγιώτου κατέλαβον ταύτην. Ο στόλος, περιπολεί διαρκώς τα Δαρδανέλια, αναμένων ματαίως την έξοδο του εχθρού. Ο αρχηγός του στόλου υποναύαρχος Π. ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ»
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Σαμοθράκη αποτέλεσε τμήμα του Νομού (σήμερα Περιφερειακή Ενότητα) Έβρου και το μοναδικό ελληνικό νησί των Θρακικών Σποράδων (μαζί με την Ίμβρο και Τένεδο), το οποίο παρέμεινε υπό ελληνική κυριαρχία. Στα όριά της, βρίσκεται η βραχονησίδα Ζουράφα (Λαδόξερα), η οποία αποτελεί το ανατολικό άκρο της ελληνικής θαλάσσιας επικράτειας και της μελλοντικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Η υπόμνηση της απελευθέρωσης της Σαμοθράκης και των υπόλοιπων νησιών του Αιγαίου, είναι η σημερινή πράξη διατήρησης της εθνικής κυριαρχίας. “Έχουμε γη και ύδωρ όταν έχουμε πλοία και θάλασσα”, έγραψε ο πατέρας της ιστορίας Ηρόδοτος, ενώ ο Θεμιστοκλής, σε λόγο του προς τους Αθηναίους, είναι σαφής όταν αναφέρει πως “η πατρίδα σας είναι αι διακόσιαι νήαι πεπληρωμέναι”.
Για τον Ελληνισμό η ελληνική εθνική κυριαρχία στο Αιγαίο, η ναυτική ισχύς στα θαλάσσια σύνορα μας, αποτελεί την ικανή και αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση, μακροημέρευση και πρόοδό του. Εκεί, στη Γη και στο Ύδωρ του Αιγαίου, στην υπεράσπισή του, θα κριθεί το μέλλον του έθνους μας.
hellasjournal.gr