Η τουρκική αδιαλλαξία στην ένταξη Σουηδίας & Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Από τον περασμένο Μάιο όταν Σουηδία και Φινλανδία κήρυξαν το τέλος της παραδοσιακής τους ουδετερότητας, υποβάλλοντας αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι πανηγυρικές δηλώσεις έχουν μετατραπεί σε ένα πόλεμο νεύρων.

Το auto da fé – το κάψιμο του Κορανίου – του περασμένου Σαββάτου στην σουηδική πρωτεύουσα, όπως το περιέγραψε η Le Monde, έφερε σωρεία αντιδράσεων. «Αυτό δεν είναι ελευθερία του λόγου, αλλά ρητορική μίσους» έγραψαν ακόμη και μετριοπαθείς αναλυτές, με τη σουηδική δικαιοσύνη να εμμένει ότι δεν θα διερευνήσει το συμβάν, καθώς η διαδήλωση καλυπτόταν από το δικαίωμα στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και στην ελευθερία της έκφρασης.

Υποψίες σε σουηδικά μέσα ενημέρωσης για το ποιος υποκίνησε το περαστικό και για τη χρονική συγκυρία που αυτό συνέβη, τροφοδοτήθηκαν ακόμη και από τον ίδιο τον Παλουντάν ο οποίος δήλωσε ότι πήρε την ιδέα από τον Σουηδό δημοσιογράφο Τσάνγκ Φρικ που συνδέεται με το ρωσικό κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RT.

” Με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια”

«Είτε προβοκάτσια, είτε όχι, ο Ερντογάν τρίβει τα χέρια του», είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κεμάλ Κιριστσί, από το ινστιτούτο Brookings. «Για ακόμη μια φορά αυτοπαρουσιάζεται ως προστάτης όχι μόνο της Τουρκίας, αλλά και του ισλαμικού κόσμου. Πέτυχε με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Από την μια ισχυρή στάση μέσα στο ΝΑΤΟ και από την άλλη να φανεί ως ένας παγκόσμιος ηγέτης που σηκώνει ανάστημα στην Δύση. Κατά βάση, του το πρόσφεραν στο πιάτο», συμπλήρωσε.

Τον περασμένο Ιούνιο στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στην Μαδρίτη, Τουρκία, Σουηδία και Φινλανδία υπέγραψαν μνημόνιο που περιελάμβανε μια λίστα με τα βήματα που θα έκανε η Στοκχόλμη και το Ελσίνκι για να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Άγκυρας, συμπεριλαμβανομένης της αποστασιοποίησης από μέλη κουρδικών οργανώσεων, την άρση του εμπάργκο στις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία και τονίζοντας ότι θα δράσουν για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Και αν οι δύο σκανδιναβικές χώρες ήραν το εμπάργκο όπλων, που είχαν επιβάλλει λόγω της τουρκικής στρατιωτικής εισβολής στη Συρία, η Άγκυρα συνέχισε έκτοτε να προσθέτει διαρκώς μια σειρά πρόσθετων αιτημάτων, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων η Σουηδία να εκδώσει μέλη της κουρδικής μειονότητας και Τούρκους πολίτες, κάτι που η σουηδική κυβέρνηση λέει ότι είναι μια νομική διαδικασία που δεν έχει καμία επιρροή και πρέπει να βασίζεται στο διεθνές δίκαιο.

Το θέμα της Τουρκίας δεν είναι η Σουηδία, αλλά οι ΗΠΑ

Η εικόνα της Τουρκίας ως περισσότερο ένας εταίρος, παρά σύμμαχος του ΝΑΤΟ και της Δύσης δεν είναι καινούργια. Από την προμήθεια των ρωσικών αντιπυραυλικών συστημάτων S-400, την εμπρηστική της απέναντι στην Ελλάδα, έως την απροθυμία της να επιβάλλει κυρώσεις στην Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.

«Το θέμα της Τουρκίας δεν είναι η Σουηδία, αλλά οι ΗΠΑ, και μια σειρά ζητημάτων όπως η προμήθεια των F-16, μεταξύ πολλών άλλων θεμάτων που η Άγκυρα θέλει να κερδίσει από αυτό το διπλωματικό παζάρι», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Μάθιου Ντρόιν από το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS).«Όσο πλησιάζει η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ τον ερχόμενο Ιούλιο, όποια και αν είναι η νέα τουρκική κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές, η πίεση στην Άγκυρα θα αυξηθεί», πρόσθεσε ο Ντρόιν.

«Ναι» στην ένταξη, αλλά πιο ηχηρό «Ναι» στη διαφύλαξη των αρχών του κράτους δικαίου

Η πλήρης εφαρμογή του μνημονίου της Μαδρίτης θα μπορούσε να διαρκέσει χρόνια, και η Σουηδία λέει ότι ορισμένες από τις απαιτήσεις της Τουρκίας είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν.

Στις 16 Ιανουαρίου ο Ερντογάν ζήτησε από την Σουηδία και την Φινλανδία να παραδώσουν 130 «τρομοκράτες» ως προϋπόθεση να εγκρίνει την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ. Αλλά στο μνημόνιο που υπέγραψαν οι τρεις χώρες τον περασμένο Ιούνιο δεν υπάρχει τέτοιος αριθμός, αλλά μόνο η δέσμευση της Στοκχόλμης και του Ελσίνκι να εξετάσουν κάθε περίπτωση έκδοσης ξεχωριστά και με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο. «Η τουρκική πλευρά συνεχίζει να κάνει νέα αιτήματα πέραν του μνημονίου», δηλώνει ο Πολ Λεβίν, διευθυντής του ινστιτούτου τουρκικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.

Μια δημοσκόπηση που έγινε για τη σουηδική εφημερίδα Dagens Nyheter στις αρχές Ιανουαρίου έδειξε ένα ιστορικό υψηλό σχεδόν 60% για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, αλλά και ένα 79% η χώρα να συνεχίσει να τηρεί τους νόμους της απέναντι στα τουρκικά αιτήματα, ακόμη και αν αυτό σημαίνει καθυστέρηση της ένταξής της στον Οργανισμό Βορειοατλαντικής Συνθήκης.

Η τουρκική ρήξη της περασμένης εβδομάδας κινδύνευσε να προκαλέσει ρήγμα. Ενώ η Φινλανδία είπε ότι οι πλευρές χρειάζονται ένα «τάιμ άουτ» για μερικές εβδομάδες μέχρι να «κατακάτσει η σκόνη», μια δήλωση του υπουργού Εξωτερικών της Φινλανδίας Πέκα Χααβίστο, ότι το Ελσίνκι είναι πιθανόν να αναγκαστεί να εξετάσει το ενδεχόμενο ένταξής της στο ΝΑΤΟ χωρίς την μακροχρόνια σύμμαχο και γείτονά της Σουηδία εξαιτίας της αντίθεσης της Άγκυρας, προκάλεσε αντιδράσεις, αναγκάζοντας τον υπουργό να ανασκευάσει λίγες ώρες αργότερα.

evrospost.gr με πληροφορίες από AΠΕ-ΜΠΕ