Η Ελλάδα, δεν γιορτάζει όπως οι υπόλοιπες χώρες, την απελευθέρωση και τη νίκη, αλλά την ημέρα που ενεπλάκη στον πόλεμο.
Στις 8 και 9 Μαΐου, γιορτάζουν την Ημέρα Νίκης, εναντίον των δυνάμεων του Άξονα (Γερμανία, Ιταλία και Ιαπωνία) στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι χώρες που πλήρωσαν “βαρύ τίμημα” και έδωσαν αγώνα μέχρις εσχάτων, για την ελευθερία και την ύπαρξή τους.
Αρμενία, Λευκορωσία, Γαλλία, Ισραήλ, Γεωργία, Πολωνία, Σερβία, Ρωσία και Ηνωμένο Βασίλειο, είναι κάποια από τα κράτη που αποτίουν φόρο τιμής κάθε Μάιο στους πολίτες τους, που έδωσαν τη ζωή τους για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους απέναντι σε ναζιστικές και φασιστικές πολεμικές “μηχανές”, η αγριότητα των οποίων, ξεπέρασε κάθε προηγούμενο.
Και εδώ γεννάται η απορία: Γιατί η Ελλάδα, με σχεδόν μισό εκατομμύριο νεκρούς, στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ξεκάθαρη θέση κατά της Ιταλίας και της Γερμανίας, δεν γιορτάζει το Μάιο όταν η νίκη των συμμάχων (το 1945) οριστικοποιήθηκε;
Η χώρα μας, τη συγκεκριμένη ημερομηνία της 28ης Οκτωβρίου, που επέλεξε να γιορτάζει, δια του δικτάτορα κυβερνήτη της, είπε “ΌΧΙ” στον Γκράτσι.
Γιατί όμως επιλέχθηκε η μέρα που η Ελλάδα ουσιαστικά εισήλθε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Όσο και να ψάξει κάποιος, ξεκάθαρη απάντηση δεν υπάρχει. Η 28η Οκτωβρίου, καθιερώθηκε η ημέρα μνήμης, για τον αγώνα των Ελλήνων απέναντι στους Ιταλούς φασίστες και τη ναζιστική Γερμανία, για πολλούς και διάφορους λόγους.
28η Οκτωβρίου: Το ιστορικό πλαίσιο
Η επέτειος του “Όχι”, γιορτάστηκε για πρώτη φορά, στα χρόνια της Κατοχής. Στο κεντρικό κτήριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος εορτασμός στις 28 Οκτωβρίου 1941. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, έγιναν ομιλίες από φοιτητές, ενώ στην επέτειο αναφέρθηκε εκτενώς και ο καθηγητής, Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο οποίος αρνήθηκε να κάνει μάθημα εκείνη την ημέρα, με αποτέλεσμα να απολυθεί από το Πανεπιστήμιο.
Στη δεύτερη επέτειο (1942), ο εορτασμός έγινε στην Πλατεία Συντάγματος, με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ. Μάλιστα, υπήρχε ανησυχία για το πώς θα αντιδράσουν οι ιταλικές δυνάμεις κατοχής, οι οποίες ωστόσο, δεν παρενέβησαν.
Στον Πειραιά, πραγματοποιήθηκαν ολιγοπληθείς συγκεντρώσεις, που διαλύονταν σύντομα, για να αποφευχθεί η παρέμβαση των Ιταλών.
Για πρώτη φορά, η επέτειος γιορτάστηκε επίσημα στις 28 Οκτωβρίου 1944, με παρέλαση ενωπίον του Πρωθυπουργού, Γεωργίου Παπανδρέου. Να σημειωθεί ότι η εκκλησία της Ελλάδος, αποφάσισε το 1952, η γιορτή της Αγίας Σκέπης από την 1η Οκτωβρίου να μεταφερθεί στις 28 Οκτωβρίου, με το αιτιολογικό ότι η Παναγία βοήθησε τον Ελληνικό Στρατό στον πόλεμο της Αλβανίας.
28η Οκτωβρίου: Ξεχωριστός χαρακτήρας
Όπως γίνεται αντιληπτό, η πρώτη κιόλας επέτειος του “ΌΧΙ”, απέκτησε ξεχωριστό χαρακτήρα. Έγινε αφορμή για να κρατηθεί ζωντανή η φλόγα της αντίστασης, σε μια εποχή που η ιταλογερμανική κατοχή “θέριζε” τον ελληνικό λαό.
Οιπολίτες της χωρας, ιδίως στα αστικά κέντρα, γνώριζαν την απόλυτη εξαθλίωση, που κορυφώθηκε με τον Μεγάλο Λιμό. Ως εκ τούτου, η επέτειος του “ΟΧΙ”, έστω και υπό αντίξοες συνθήκες, λειτουργούσε ως σπίθα για να κρατήσει ζωντανό το όνειρο της λευτεριάς.
Παντως, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, προκύπτει ότι τόσο η Αριστερά, όσο και η Δεξιά, ταυτίζοντας με την 28η Οκτωβρίου, στην οποία απέδιδαν διαφορετικό νόημα.
Για πολλούς, η επέτειος του “ΌΧΙ”, αντιπροσωπεύει την ενότητα και την αδελφοσύνη που έδειξε ο ελληνικός λαός, κα΄τω από αντίξοες συνθήκες, αλλά και την αναγκαιότητα για αγώνα, με την ελπίδα ότι θα έρθουν καλύτερες ημέρες.
reader.gr